Artykuł Dodaj artykuł

Opony bieżnikowane

W naszym kraju rocznie bieżnikuje się około 100 tysięcy sztuk opon do samochodów ciężarowych, a więc 20% liczby sprzedawanych nowych opon. Udział bieżnikowanych opon przeznaczonych do samochodów osobowych jest mniejszy. U naszych zachodnich sąsiadów bieżnikuje się około 30-50% opon do pojazdów ciężkich.

Opony bieżnikowane, oponeo
Źródło: Oponeo.pl

W naszym kraju rocznie bieżnikuje się około 100 tysięcy sztuk opon do samochodów ciężarowych, a więc 20% liczby sprzedawanych nowych opon. Udział bieżnikowanych opon przeznaczonych do samochodów osobowych jest mniejszy. U naszych zachodnich sąsiadów bieżnikuje się około 30-50% opon do pojazdów ciężkich.

Są dwie metody bieżnikowania potocznie nazywane – „na gorąco” i „na zimno”. Pierwsza z nich polega na nałożeniu na wcześniej przygotowany karkas surowej mieszanki gumowej i wulkanizację w prasie pod wysoka temperaturą i ciśnieniem. Ta metoda stosowana jest w oponach radialnych i diagonalnych do pojazdów osobowych. Druga metoda – polega na dowulkanizowaniu w autoklawie już wcześniej zwulkanizowanego i odlanego bieżnika do odpowiednio przygotowanego karkasu. Stosowana jest wyłącznie w oponach do samochodów tzw. „dużego kalibru”.  Opony, które mają być poddane bieżnikowaniu nie mogą być „łyse”. Głębokość bieżnika musi mieć przynajmniej 2-3 mm, natomiast karkasy stanowiące bazę do bieżnikowania nie mogą być starsze niż 7 lat. Większość firm zajmujących się regeneracją opon do bieżnikowania nie przyjmuje opon starszych niż 5 lat. Nie można zapominać również o tym, że producenci opon bieżnikowanych przechodzą proces kontroli raz do roku przez jednostkę upoważnioną, a więc dwukrotnie częściej niż producenci nowego ogumienia.

W roku 1998 prezydent Stanów Zjednoczonych Bill Clinton podpisał rozporządzenie, które zobowiązuje instytucje federalne do bieżnikowania opon pojazdów służbowych. Takich właśnie opon używają powszechnie auta największego operatora pocztowego - U.S. Postal Service, taksówki, pojazdy wojskowe i przedsiębiorstw komunikacji miejskiej, a także autobusy szkolne.

Jakie są zalety opon bieżnikowanych?

Cena, która jest niższa o przynajmniej 30% od najtańszych nowych opon do aut osobowych. W przypadku samochodów ciężarowych oszczędności są zdecydowanie większe. We współczesnych oponach bieżnikowanych indeksy prędkości są takie same jak w nowych oponach, poza tym, w ramach homologacji muszą one przejść tak samo drobiazgowe testy wytrzymałościowe. W wielu oponach bieżnikowanych, bieżnik jest głębszy niż w seryjnych, konsekwencja tego jest mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia aquaplaningu i może to sprzyjać trakcji w kopnym śniegu w przypadku ogumienia zimowego (jednocześnie wpływając negatywnie na zmniejszenie sztywności klocków bieżnika, co ma istotne znaczenie podczas hamowania, zarówno na mokrej, jak i suchej nawierzchni). Opony ciężarowe, które są optymalnie użytkowane można bieżnikować nawet 2-3 razy i to w przypadku samochodów pokonujących znaczne przebiegi roczne, co z kolei bardzo obniża koszty ich użytkowania.

Bieżnikowanie opon dużo mniej obciąża środowisko, niż produkcja nowych. Do produkcji jednej nowej opony do pojazdu osobowego konieczne jest zużycie 25 litrów ropy naftowej, zaś do dużego pojazdu ciężarowego nawet 90 litrów. Natomiast w procesie bieżnikowania zużywane jest odpowiednio – 6 i 25 litrów ropy. Generalnie zalecane jest bieżnikowanie opon z wyższych półek, jednak teoretycznie możliwe jest  „uszlachetnienie” ogumienia klasy budżet przez wyposażenie ich w bieżnik opon należących do klasy Premium.

Wady

Zwykle pierwszą wadą, jaka jest wymieniana to mniejszy wybór rozmiarów. Nie należy liczyć na to, że uda się łatwo znaleźć nietypowy rozmiar opony do swojego samochodu. Obecnie opony osobowe konstruowane są, jako produkt, który ma „jedno życie”. Konstruktorzy, kiedy dobierają materiały oraz budowę karkasu, nie biorą pod uwagę tego, by mogły wytrzymać przebiegi większe niż guma bieżnika. Konkurencja na rynku oponiarskim jest silna i dlatego opony osobowe są produkowane z minimalnym koniecznym marginesem dodatkowej wytrzymałości. Realia są takie, że wśród opon osobowych, które przejechały kilkadziesiąt tysięcy kilometrów po polskich, dziurawych drogach, trudno będzie znaleźć nadające się do bieżnikowania. Oczywiście możliwość wystąpienia usterki w kraksie opony kilkuletniej jest większe niż w kraksie nowej opony.

Poziom osiągów (hamowanie, przyczepność, głośność), jaki oferują opony bieżnikowane zazwyczaj jest niższy niż nowych opon, a już na pewno nie dorówna oponom z wyższej półki. Rzeźba bieżnika większości modeli dostępnych w sprzedaży wzorowana jest na modelach (często tych, które wyszły już z produkcji) dużych koncernów. Jednak, jak to zwykle bywa – kopia nie jest w stanie dorównać oryginałowi. W rzeźbie bieżnika spore znaczenie mogą  mieć: kąt ustawienia poszczególnych klocków, charakterystycznie opracowane lamelki itp. Formy wulkanizacyjne, które stosuje się do bieżnikowania niestety rzadko są wystarczająco zaawansowane technicznie. Jeżeli chodzi o mieszanki stosowane do bieżnikowania, to nie jest tajemnicą, że koncerny oponiarskie przeznaczają naprawdę wielkie kwoty na opracowywanie najodpowiedniejszych mieszanek, po to, by zapewnić zadowalający poziom osiągów. Firmy bieżnikujące, szczególnie te niewielkie nie mogą sobie zazwyczaj na to pozwolić. Zdarza się, że do bieżnikowania stosuje się mieszanki odpadowe. Część firm korzysta jednak z wyższej klasy elastomerów oferując produkty specjalistyczne, których osiągi są wyższe. Nie można jednak na to w przypadku standardowej opony bieżnikowanej.

Opony bieżnikowane pozbawiono bardzo ważnego etapu rozwoju – testów i badań. Jeśli weźmiemy pod uwagę możliwość zastosowania karkasów od różnych producentów i mogą również różnić się właściwościami oraz budową, powtarzalność osiągów poszczególnych opon będzie z całą pewnością mniejsza niż w przypadku opon nowych.

Ogumienie bieżnikowane osiąga krótszy przebieg do wymiany niż nowe opony. W ostatnim czasie nastąpił wzrost znaczenia krajów, które posiadają tzw. „tanią siłę roboczą”  i w związku z tym na rynku dostępne są nowe opony o dość niskiej cenie co zmniejszyło dysproporcję cenowa pomiędzy nowymi oponami, a bieżnikowanymi. Trudno osiągnąć w pełni zadowalającą jednorodność opon bieżnikowanych w porównaniu do opon nowych i dlatego mogą one sprawiać nieco większe problemy jeżeli chodzi o wyważenie, poza tym mogą generować więcej hałasu i drgań podczas toczenia. A oferowany poziom może być trudny do zaakceptowania dla właścicieli współczesnych pojazdów.